Dự đoán "cơn tỉnh giấc" của siêu núi lửa Yellowstone

Dù có vẻ vẫn đang say ngủ, siêu núi lửa Yellowstone (Mỹ) có thể phun trào dung nham trong tương lai, và các nhà khoa học đang nỗ lực cải thiện khả năng dự đoán khi nào Yellowstone thức giấc.

>>> Những núi lửa có thể "tỉnh giấc" trong năm 2012

Siêu núi lửa có thể phun ra những đợt dung nham gấp hàng ngàn lần đợt phun trào khủng khiếp ở Krakatoa của Indonesia vào năm 1883 với sức mạnh bằng 13.000 quả bom nguyên tử.

Cách đây 2 triệu năm, siêu núi lửa đang nằm dưới Công viên Quốc gia Yellowstone từng là thủ phạm gây nên vụ phun trào lớn thứ 4 trong lịch sử địa cầu theo như giới khoa học ghi nhận.

Giới khoa học không ngừng để mắt đến Yellowstone, với
hy vọng có thể dự đoán được hoạt động tương lai của nó

Lần hoạt động gần nhất của nó cách đây khoảng 640.000 năm, tạo nên miệng núi lửa hình bầu dục, diện tích 64 x 40km.

Các chuyên gia nắm được chứng cứ cho thấy Yellowstone có thể bùng nổ một ngày nào đó với khả năng phủ nửa lãnh thổ Mỹ dưới lớp tro dày 1m. May mắn là xác suất, theo tính toán của giới khoa học, xảy ra vào thời đại chúng ta là khá nhỏ.

Để hiểu thêm về tương lai của Yellowstone, các chuyên gia Mỹ đã phân tích một số đá núi lửa trẻ nhất trong khu vực, gọi là rhyolite, được hình thành từ khoáng chất giàu silica.

Kết cấu, hình dạng và những đặc tính của tinh thể trong đá có thể cung cấp thông tin về thời điểm và cách thức chúng hình thành, cũng như hoạt động nằm sâu bên dưới bề mặt.

Phát hiện cho thấy mắc ma sinh ra những tảng đá này từ nơi ban đầu đã di chuyển lên phía trên ở vị trí cách bề mặt từ 8 đến 10km.

Các nhà nghiên cứu cho rằng bất cứ cơ chế hoạt động núi lửa nào ở Yellowstone hầu như sẽ xuất phát từ những nguồn này, trùng khớp với 3 đứt gãy chính trong khu vực.

Hai trong số này đã từng chứng kiến hoạt động núi lửa từ 70.000 đến 174.000 năm trước, và đứt gãy còn lại đang là nơi hoạt động bất ổn nhất trong miệng núi lửa.

Nhà nghiên cứu John Stix của Đại học McGill và đồng sự Guillaume Girard ở Đại học Iowa đã công bố báo cáo trong chuyên san GSA Today số tháng 9.