Thuận tay là do gene quyết định

  •  
  • 1.957

(khoahoc.tv) - Một nghiên cứu về di truyền học đã xác định một quá trình sinh học gây ảnh hưởng quyết định liệu chúng ta sẽ thuận tay trái hay tay phải.

Các nhà khoa học tại trường Đại học Oxford, St Andrews, Bristol và Viện Max Plank ở Nijmegen, Hà Lan, tìm thấy mối tương quan giữa tình trạng thuận tay và một mạng lưới các gene liên quan với tính không đối xứng trái – phải trong các phôi thai đang phát triển.

“Các gene liên quan trong quá trình sinh học thông qua một phôi thai sớm di chuyển từ lúc là một khối tròn các tế bào và trở thành một sinh vật đang phát triển với một phía trái và phải đã được hình thành”, tác giả William Brander của nghiên cứu, một nghiên cứu sinh tại MRC Functional Genomics Unit thuộc trường Đại học Oxford cho biết.

Các nhà nghiên cứu cho rằng các gene cũng có thể hỗ trợ hình thành sự khác biệt trái-phải trong não, do đó ảnh hưởng đến thuận tay. Họ đã báo cáo phát hiện trên tạp chí PLoS Genetics.

Con người là loài duy nhất thể hiện một xu hướng thuận tay mạnh mẽ, với khoảng 90% thuận tay phải. Nguyên nhân của xu hướng này vẫn còn là một bí ẩn.

Thuận tay là do gene quyết định

Các nhà nghiên cứu do tiến sĩ Silvia Paracchini tại Đại học St Andrews dẫn đầu đã quan tâm tìm hiểu liệu các gene nào có thể gây ảnh hưởng tới thuận tay trái hay phải, để có được một sự hiểu biết sâu sắc hơn về các nguyên nhân và sự tiến hóa của tình trạng thuận tay này.

Nhóm nghiên cứu đã thực hiện một mô hình nghiên cứu tương quan toàn bộ nhiễm sắc thể (Genome-wide association study - GWAS) nhằm xác định xem có bất cứ biến thể gene phổ biến nào liên quan tới việc con người thích sử dụng tay trái hay tay phải hay không.

Sự liên quan chặt chẽ nhất, biến thể có ý nghĩa thống kê nhất với tình trạng thuận tay nằm trong gene có tên PCSK6, một gene liên quan tới thiết lập sớm trái, phải trong phôi thai đang phát triển.

Sau đó, các nhà nghiên cứu đã sử dụng toàn bộ các kiến thức thu được từ các nghiên cứu trước đây về các tác động mà gene PCSK6 và các gene tương tự gây ra ở chuột để khám phá thêm về các quá trình sinh học liên quan.

Phá vỡ PCSK6 ở chuột gây ra các khiếm khuyết không đối xứng về trái, phải, chẳng hạn như vị trí bất thường của các cơ quan trong cơ thể. Ví dụ như chúng có thể có một tim và dạ dày nằm bên phải và gan thì nằm phía bên trái.

Các nhà nghiên cứu thấy rằng các biến thể trong các gene khác gây ra các khiếm khuyết về trái, phải khi bị gián đoạn ở loài chuột là rất có nhiều khả nănng liên hệ với kĩ năng về tay hơn là chúng ta dự đoán.

Trong khi nhóm nghiên cứu đã xác định vai trò của gene liên quan đến việc thành lập bên trái từ bên phải trong sự phát triển của phôi thai, William Brandler đã cảnh báo rằng, những kết quả nghiên cứu này không giải thích thỏa đáng hoàn toàn sự thay đổi thuận tay ở một số người. Ông nói: “Cũng giống như tất cả các khía cạnh hành vi của con người, tự nhiên và giáo dục cùng song hành. Sự phát triển của thuận tay xuất phát từ một sự kết hợp giữa các gene, môi trường, và áp lực văn hóa để phù hợp với việc thuận tay bên phải".

Phạm Thị Bích Thu (Sciencedaily)
  • 1.957